Beste redactie,
Op de opiniepagina van 7 mei 2012 betoogd Ewout Sanders dat we
tijdens de nationale herdenking op vier mei niet alleen de slachtoffers, maar
ook de daders van de Tweede Wereldoorlog moeten gedenken. Hij schrijft onder
andere dat het mededogen van sommige daders juist respect zou opleveren.
Tijdens de herdenking worden de slachtoffers herdacht. Een
slachtoffer is iemand die heeft geleden onder een strafbaar feit. De
slachtoffers kiezen hier niet zelf voor. De daders hebben echter wel een keuze.
Het was niet verplicht om lid te worden van de NSB of om Joden op te pakken en
naar Westerbork te transporteren. De mensen die dat deden hebben daar bewust
voor gekozen. Nergens is de bezetter zo goed door de al bestaande politie
geholpen als in Nederland. Moeten de mensen die daar aan hebben meegewerkt door
een herdenking geprezen worden voor hun daden? Ze waren geen slachtoffer van de
tijd, ze waren slachtoffer van hun eigen angst voor de bezetter.
Daarnaast heeft de oorlog een enorm effect op de slachtoffers
gehad. Ook tweede en derde generatie slachtoffers kunnen door de verhalen van
familieleden een deel van die pijn voelen. Je wil toch niet iemand gedenken die
meegewerkt heeft om jou familie te vermoorden. Vanuit die pijn gaat
bijvoorbeeld de Joodse groepering TOF over tot acties. Moet de pijn van deze
mensen worden afgestraft?
De regeldrang van de Joden is te verklaren. Joodse instellingen of
synagoge worden regelmatig aangevallen. Daardoor voelen de Joden zich constant
bedreigd en willen elk geluid dat ook maar lijkt op verzet tegen het Jodendom in
de kiem smoren. Van uit de angst voor een herhaling van de historische
gebeurtenissen is dit te verklaren en misschien ook wel op zijn plaats.
Dat niet iedereen meer beseft dat daders een keuze hadden, hoeft
toch niet te betekenen dat we de daders gaan gedenken als slachtoffer van hun
tijd. De nationale herdenking is een herdenking voor slachtoffers, niet voor de
daders.
Met vriendelijke groet,
Mariëlle van Es
